publicaties
Tijdens het lustrum ’70 jaar Maatschappelijk Werk
Groningen’ op 1 november 2013 werd de biografie 
Grande dame van het social casework -
Marie Kamphuis 1907-2004 gepresenteerd.
       
Na werkzaam te zijn geweest als onder meer
maatschappelijk werker, vertaler en docent aan
de Haagse Hogeschool wilde auteur Eefje van
Batenburg-Resoort graag een biografie schrijven.
Haar keus viel op Marie Kamphuis, wiens leven en
werk ook de geschiedenis van het maatschappelijk
werk in de twintigste eeuw vertelt, in het bijzonder de naoorlogse periode waarin het social casework in Nederland werd geïntroduceerd. Met dit ambitieuze plan benaderde Eefje van Batenburg-Resoort in 2011 de Marie Kamphuis Stichting. Zij had toen al uitvoerig onderzoek gedaan en een eerste versie van de biografie geschreven.
 
Omdat het veelbewogen leven van Marie Kamphuis tot nu toe niet was opgetekend, behalve haar eigen memoires, en het aantal mensen dat haar persoonlijk gekend heeft steeds kleiner wordt bood de stichting aan om de publicatie, uitgegeven door uitgeverij SWP, te ondersteunen, zowel financieel als redactioneel. Voor de omslag werd het portret dat fotograaf Elmer Spaargaren in 1985 van Marie Kamphuis maakte gekozen (zie ook Uitgelicht van 3 juni 2011). In de biografie staat een groot aantal foto's in zwart/wit.
 
Het was ook meer dan toepasselijk dat de presentatie van de biografie plaatsvond in de Marie KamphuisBorg, het schoolgebouw van de Academie voor Sociale Studies van dse Hanzehogeschool Groningen dat naar de grondlegger van de opleiding is genoemd, in aanwezigheid van de schrijfster en een groot aantal mensen die zij heeft geïnterviewd. Het eerste exemplaar kreeg Eefje van Batenburg-Resoort uit handen van Rik Bovenberg, voorzitter van de Marie Kamphuis Stichting.
Het boek is onder meer verkrijgbaar via het secretariaat.
 
Van Batenburg-Resoort, E. (2013). Grande dame van het social casework: Marie Kamphuis 1907-2004. Uitgeverij SWP. ISBN 978-90-8850-450-1 (gebonden). 
In 1986 verschenen haar memoires Kijken in de spiegel van het verleden, waarin Marie Kamphuis op zeer persoonlijke wijze verslag doet van "veertig jaren avonturen in en om welzijnsland". Deze herinneringen waren eerder gepubliceerd in het Tijdschrift voor Agologie. Op 20 november 2007 is het boek opnieuw uitgegeven, met actuele kanttekeningen door Nel Jagt en Berteke Waaldijk.
Het boek is onder andere verkrijgbaar bij bol.com.
 
Kamphuis, M. (met Jagt, N., & Waaldijk, B.). (2007). Kijken in de spiegel van het verleden: Maatschappelijk werk in historisch perspectief: De oorspronkelijke memoires van Marie Kamphuis, met actuele kanttekeningen. Bohn Stafleu van Loghum. ISBN 978-90-313-5049-0 (gebonden).
bibliografie marie kamphuis

1933

Kamphuis, M. (1933). Een middeleeuwsch heilige: Brigitta van Zweden. De Jonge Vrouw, 16(2), 62-64.

1934

Kamphuis, M. (Samenst. & Inleiding). (1934). Jan Luyken: Een bloemlezing uit zijn gedichten. Bosch & Keuning.

Kamphuis, M. (1934). Een minnezangster Gods: Mechteld von Magdeburg. De Jonge Vrouw, 16(7), 276-278.

1936

Kamphuis, M. (1936). De vrouw in Sovjet-Rusland. Algemeen Weekblad voor Christendom en Cultuur.

Kamphuis, M. (1936). Het fascisme en de vrouw. Algemeen Weekblad voor Christendom en Cultuur.

1937

Kamphuis, M. (1937). Bij de aanvang van een nieuw vereenigingsjaar. Orgaan van den oud-leerlingen-bond van de school voor Christelijk Socialen Arbeid te Amsterdam, 10(1), 2-6.

Kamphuis, M. (1937). Boekenfilm. Orgaan van den oud-leerlingen-bond van de school voor Christelijk Socialen Arbeid te Amsterdam, 10(2), 19-22.

Kamphuis, M. (1937). Kerstspel. De Triangel: Orgaan van de Vereeniging Nederlandse Meisjes Clubs.

1938

Kamphuis, M. (1938). 1928-1938: Lustrum overpeinzingen. Orgaan van den oud-leerlingen-bond van de school voor Christelijk Socialen Arbeid te Amsterdam, 10(4), 5-8.

Kamphuis, M. (1938). 10 jaar oud-leerlingen bond. Orgaan van den oud-leerlingen-bond van de school voor Christelijk-socialen arbeid te Amsterdam, 11(1), 6-10.

1940

Kamphuis, M. (1940). Hulpverleeningswerk van een CICSA-groep te Rotterdam. Woord en Daad: Tijdschrift voor Inwendige Zending, 19(10), 204-207.

Kamphuis, M. (1940). Opleiding voor Maatschappelijk Werk. Algemeen Weekblad voor Christendom en Cultuur.

1946

Kamphuis, M. (1946). Het tekort der ouderen. Morele Balans, 31-44.

1947

Kamphuis, M. (1947). ‘Hebben wij van het Amerikaansche maatschappelijk werk te leeren?’. Wending: Maandblad voor Evangelie en Cultuur, 2(3), 189-194.

Kamphuis, M., & Gleisner, M. M. (1947). Social work in postwar Holland. Families in Society, 28(7), 249-253. https://doi.org/10.1177/104438944702800702

Kamphuis, M. (1947, 17 februari-10 december). Brieven uit Amerika. De Nieuwe Provinciale Groninger Courant.

1948

Kamphuis, M. (1948). Amerika en wij: Wat valt er voor ons maatschappelijk werk te leren? Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 2(4), 49-52.

Kamphuis, M. (1948). Het Amerikaanse social case work. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 2(6), 81-85.
Bekijk online

Kamphuis, M. (1948). Opleiding voor maatschappelijk werk in de U.S.A. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 2(7), 97-100.

Kamphuis, M. (1948). Problemen rond de massajeugd. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 2(17).

Kamphuis, M. (1948). Vijftig jaren vrouw en maatschappelijk werk. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 2(18).

Kamphuis, M. (1948, augustus). De ontwikkeling van het maatschappelijk werk in Amerika. Contactblad voor Kerkelijke Gezinszorg, (1), 10-13.

1949

Boer, J., Kamphuis, M., & Nijhoff, A. C. C. (1949). Maatschappelijk werk op het platteland: Enkele aspecten van taak en functie der plaatselijke maatschappelijk werkster ten plattelande. Samsom.

Kamphuis, M. (1949, maart). Maatschappelijk werkster of verpleegster? Maandblad voor de Geestelijke Volksgezondheid, (3).

Kamphuis, M. (1949, mei). Nogmaals maatschappelijk werkster of verpleegster? Maandblad voor de Geestelijke Volksgezondheid, (5).

Kamphuis, M. (1949). Waar staan we: Enkele vragen naar de verhouding van het maatschappelijk werk tot opleiding. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 3(5), 65-67.

1950

Kamphuis, M. (1950). Mag of moet een christen-maatschappelijk werker evangeliseren? Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 4(19), 315-316. 

Kamphuis, M. (1950). Ter inleiding: Speciaal nummer gewijd aan social casework. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 4(17), 267-268.

Kamphuis, M. (1950). Waarin verschilt het hedendaags social casework van de inzichten van mevrouw Muller-Lulofs en haar tijdgenoten? Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 4(8), 113-116.
Bekijk online

Kamphuis, M. (1950). Wat is social casework? Samsom.
Bekijk online

1951

Kamphuis, M. (1951). Een dag temidden der kinderbeschermers. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 5(19), 209-211.

Kamphuis, M. (1951). De eerste stap: Universiteit en scholen voor maatschappelijk werk. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 5(18), 294-295.

Kamphuis, M. (1951). Thomas van Aquino en Karl Barth 'baanvegers' voor Freud. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 5(14), 209-212.

Kamphuis, M. (1953). Uit de voorgeschiedenis: Historische notities. In M. Kamphuis, A. J. Sevenhuijsen, A. L. Janse de Jonge, G. C. van Niftrik, C. Idenburg-Kohnstamm, P. S. Bakker, & J. K. Bakker, (1951). Helpen als ambacht: Studies over maatschappelijk werk (pp. 7-60). Bosch & Keuning.
Bekijk online

1952

Kamphuis, M. (1952). Is medisch-sociaal werk in Nederland noodzakelijk? Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 6(19), 209-211.

1953

Kamphuis, M. (1953). Enkele opmerkingen betreffende de opleiding tot social casework. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 7(8), 113-116.

Kamphuis, M. (1953). Ook het maatschappelijk werk in Duitsland zoekt nieuwe wegen. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 7(18), 281-284. 

1955

Kamphuis, M. (1955). Het maatschappelijk werk in Amerika blijft in beweging. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 9(2), 27-29.

Kamphuis, M. (1955). Het maatschappelijk werk in de Verenigde Staten zoekt naar principiële fundering. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 9(17), 281-284.

Kamphuis, M. (1955). Menselijke en maatschappelijke noden en voorzieningen in het Amerika van vandaag. Wending: Maandblad voor Evangelie en Cultuur, 10(2), 96-109.

Kamphuis, M. (1955). Methods of teaching and training for social casework: Studie verricht van 12 augustus tot 22 juli 1955 in de United States of America in het kader van het "United Nations social welfare and scholarships programme" (Eindrapport). Ministerie van Maatschappelijk Werk.

1956

Kamphuis, M. (1956). Het casework gewogen? Katholiek Sociaal Tijdschrift. 

Kamphuis, M. (1956). Maatschappelijk werk en bureaucratie: Een kanttekening op de discussie tussen mejuffrouw P. Ploeger en de heren J.E. Ellemers en Aug. ter Hoeven. Sociologische Gids: Maandblad voor Sociologie en Sociaal Onderzoek, 3(5), 95-96.
Bekijk online

Kamphuis, M. (1956). Verkenning op een vertrouwd, onbekend terrein. Wending: Maandblad voor Evangelie en Cultuur, 11(10-11), 661-679.

1957

Kamphuis, M. (1957). Problemen met het hedendaagse diakonaat II. Diakonia, 24(6), 127-133.

Kamphuis, M. (1957). Sozial schwierige Familien: Versuche zur Hilfe in den USA, und in den Niederlanden. Soziale Arbeit, 6(3), 97-109.

Kamphuis, M. (1957). Wat is maatschappelijke werk? Reflecties over de vraag zonder antwoord: Deel I. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 11(17), 261-266.

1958

Kuiper, P. C., Boeke, P. E., Goudsmit, W., & Kamphuis, M. (1958). Schuldgevoelens. De Tijdstroom.

Kamphuis, M. (1958). Schuldgevoelens in de praktijk van het maatschappelijk werk. Kaleidoscoopreeks voor het maatschappelijk werk, (2), 39-55.

Kamphuis, M. (1958). Vaart en tucht: Een bundel opstellen. De Tijdstroom.

Kamphuis, M. (1958). Wat is maatschappelijke werk? Proeve van carthografering: Deel II. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 12(8), 113-116.

Kamphuis, M. (1958). Wat is maatschappelijke werk? Bodemkartering: Deel III. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 12(9), 135-137.

1959

Kamphuis, M. (1959). Dienst, Disziplin, Dynamik: Teil I und II’. Praxis der Kinderpsychologie und Kinderpsychiatrie, 8.

Kamphuis, M. (1959). De "eigen identiteit" van het maatschappelijk werk: Voordracht gehouden ter gelegenheid van de najaars-studieconferentie van de Nederlandse Bond van Maatschappelijk Werkers op 20 en 21 november 1959 op de "Pietersberg" in Oosterbeek. Academie voor sociale en culturele arbeid.

Kamphuis, M. (1959). Ruimtevaart: Vijftien jaar opleiding en werk. In Om de leefbaarheid van het bestaan (pp. 11-47). De Tijdstroom.

Kamphuis, M. (1959). Onmaatschappelijkheid als menselijke en maatschappelijke "minus-variatie": Voordracht gehouden ter gelegenheid van het derde lustrum van de academie voor sociale en culturele arbeid te Groningen op 31 januari 1959. Academie voor sociale en culturele arbeid. 

Kamphuis, M. (1959). Sociale arbeid – Opleiding - Onderwijswetgeving nu. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 13(16).

1960

Kamphuis, M. (1960). De functie van het maatschappelijk werk in onze hedendaagse samenleving. In De functie van het maatschappelijk werk in onze hedendaagse maatschappij: De verhouding besturen - beroepsmaatschappelijk werkers: Verslag van de studieconferentie gehouden op 2 en 3 maart 1960 te Woudschoten. Nationale Raad voor Maatschappelijk Werk.

Kamphuis, M. (1960). Voorwoord. In Wat is community organization? Een korte verkenning. Academie voor Sociale en Culturele Arbeid.

1961

Kamphuis, M. (1961). Organisatitis, de ziekte van de welvarende welvaartsstaat. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 15(11), 223-228.

Kamphuis, M. (1961). Report of discussion groups on curriculum planning in relation to social services for individuals. International Social Work, 4(4), 17-19. https://doi.org/10.1177/002087286100400405

Beekman, J. F., Van Roosmalen, H. P. A., & Kamphuis, M. (1961). Social work in a changing world: Tenth International Conference of Social Work: Rome 1961, January 8-14. National Council of Social Work in the Netherlands.

Kamphuis, M. (1961). Vragen rondom de sociale integratie van probleemgezinnen. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 15(15), 295-301.

Kamphuis, M. (1961). Wat is social casework? (6e geheel herziene druk). Samsom.

1962

Kamphuis, M. (1962). The church and social welfare: Produced for the Ecumenical Book and Documents Club. Australian Council of Churches.

Kamphuis, M. (1962). Responsibilities and problems of social work today: Paper presented at a conference held at the Ecumenical Institute, Bossey (Sw.), July 1962 and at a meeting of the Association of Social Workers in the Cape Province (S.A.) at Capetown, August 1962. Academie voor Sociale en Culturele Arbeid.

1963

Kamphuis, M. (1963). Alles of niets: Kanttekeningen bij de verhoudingen als probleem. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 17(7), 171-172.

Kamphuis, M. (1963). Het avontuur in St. Paul naar het Casework Notebook. Samsom.

Kamphuis, M. (1963). Maatschappelijk werk en opleiding. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 17(10).

Kamphuis, M. (1963). Reflecties over vijftien jaren maatschappelijk werk. Maatschappelijk Werk in Friesland, 13(5-6), 53-63.

Kamphuis, M. (1963). Nieuwe wegen in het werken met probleemgezinnen: Het casework-experiment in het Family Centered Project in St. Paul. Samsom.
Bekijk online

Kamphuis, M. (1963). Die persönliche Hilfe in der Sozialarbeit unserer Zeit: Eine Einfürung in die Methode der Einzelfalhilfe für Praxis und Ausbildung. Ferdinand Enke Verlag.

Kamphuis, M. (1963). Voorwoord. In Aspecten van communicatie in sociaal en cultureel werk. Academie voor Sociale en Culturele Arbeid.

Van Dijk, K., Spoelstra, J. N., Kamphuis, M., Baarveld, J., & Tans, J. A. G. (1963). Jaarlijkse collecte sociaal werk. Nieuwsblad van het Noorden, p. 7.
Bekijk online

1964

Kamphuis, M. (1964). De 'eigen identiteit' van het maatschappelijk werk. In J. M. Broekman (Red.), Maatschappelijk werk: Krachten terreinen, methoden: Deel I: Maatschappij en maatschappelijk werk (pp. 270-287). Van Gorkum.

Kamphuis, M. (1964). Organisatitis, de ziekte van de welvarende welvaartsstaat. In J. M. Broekman (Red.), Maatschappelijk werk: Krachten terreinen, methoden: Deel I: Maatschappij en maatschappelijk werk (pp. 112-118). Van Gorkum.

Kamphuis, M. (1964). The organization of training for senior personnel in the social services and teachers of social work. In Report European Seminar on training of senior personnel for the social services: Amersfoort, Netherlands 22.-31. October 1963 (pp. 111-124). United Nations.

Kamphuis, M. (1964). Wat is social casework? (7e herziene druk). Samsom.

1965

Kamphuis, M. (1965). Beroepscode en methode. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 19(21), 422-425.

kamphuis, M. (1965). Functies en verantwoordelijkheden van het maatschappelijk werk vandaag. In G. Cronjé (Red.), Professionele maatskaplike werk. J.L. Van Schaik.

Kamphuis, M. (1965). Die persönliche Hilfe in der Sozialarbeit unserer Zeit: Eine Einfürung in die Methode der Einzelfalhilfe für Praxis und Ausbildung (2. durchgesehene Auflage). Ferdinand Enke Verlag.

Kamphuis, M. (1965, 19 september). Probleemgezinnen: Wat doet de kerk? Groninger Kerkblad.

1966

Kamphuis, M. (1966). Arbeit mit Problemfamilien. Soziale Arbeit, 15(6), 260-273.

Kamphuis, M. (1966). Behandeling van het omgevingsveld van de cliënt: Een exploratie op grond van Florence Hollis: Casework, a psychological therapy. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 20(3), 254-257.

Kamphuis, M. (1966). Neue Perspektive in der Arbeit mit Problemfamilien. Soziale Arbeit, 15(6).

Kamphuis, M. (1966). Neue Perspektive in der Arbeit mit Problemfamilien: Vortrag gehalten vor dem Deutschen Berufsband der Sozialarbeiter e.V. Landesgruppe Bremen am 19. Oktober 1964 in Bremen und Vortrag gehalten vor der Arbeitsgemeinschaft für öffentliche und freie Wohlfahrtspflege in Berlin e.V. am 25. Februar 1966 in Berlin: Mit einem Anhang über die Methodik der Einzelfallhilfe an Problemfamilien in dem St. Paul's Projekt (2. erweiterte Auflage). Academie voor Sociale en Culturele Arbeid.

Kamphuis, M. (1966). Voorwoord. In Maatschappelijk werk en schaalvergroting. Academie voor Sociale en Culturele Arbeid.

1967

Kamphuis, M. (1967). Rollenspel als didactische methode ten behoeve van de caseworktraining. Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk, 21(16), 343-350.

Kamphuis, M. (1967). Therapeutische gezinsverpleging (TGV) en maatschappelijk werk. In T. H. de Ruyter & A. I. Eijsenring (Reds.), Tien jaar therapeutische gezinsverpleging: De therapeutische gezinsverpleging als fase in het behandelingsplan van het onaangepaste gedrag. Stichting voor de Therapeutische Gezinsverpleging.

Kamphuis, M. (1967). Wat is social casework? Een eerste inleiding (8e herziene druk). Samsom.

1968

Kamphuis, M. (1968). Die persönliche Hilfe in der Sozialarbeit unserer Zeit: Eine Einfürung in die Methode der Einzelfalhilfe für Praxis und Ausbildung (3. umgearbeitete Auflage). Ferdinand Enke Verlag.

Kamphuis, M. (1968). Das Rollenspiel als didaktische Methode in der Ausbildung für Soziale Einzelhilfe. Blätter der Wohlfahrtsplege, 115(3), 69-74.

1969

Kamphuis, M. (1969). Methodische perspectieven in het werk met geestelijk gehandicapte jongerenAcademie voor Sociale en Culturele Arbeid.

Kamphuis, M. (1969). Kanttekeningen op het thema "verandering”. In P. K. Vermeul (Red.), Vooroordeel en verandering (pp. 9-13). Academie voor Sociale en Culturele Arbeid.

1970

Kamphuis, M. (1970, 15 februari). Kerkdienst onze zaak: Dienst van woord en tafel in Martinikapel. Groninger Kerkblad.

Kamphuis, M. (1970). Sociale actie nu?! Rede uitgesproken op 29 april 1970 ter gelegenheid van het afscheid als directeur van de ASCA te Groningen. De Tijdstroom.

Kamphuis, M. (1970). Wat is social casework? Een eerste inleiding (9e herziene druk). Samsom.

1971

Kamphuis, M. (1971). Soziale Aktion heute. Blätter der Wohlfahrtsplege, 118(10), 306-310.

1972

Kamphuis, M. (1972). Tegen de draad in: Opstellen over de ontwikkelingen in de jaren zestig en perspectieven voor de jaren zeventig in sociale dienstverlening en opleiding. De Tijdstroom.

Kamphuis, M. (1972). Uit de voorgeschiedenis van het "helpen als ambacht". Bosch & Keuning.

Kamphuis, M. (1972). Voorwoord. In F. Hollis, Casework: Een psychosociale therapie (P. Wellen, Vert.). Samsom.

Kamphuis, M. (1972). Wat is social casework? Een eerste inleiding (10e gewijzigde druk). Samsom.

1973

Kamphuis, M. (1973). Die persönliche Hilfe in der Sozialarbeit unserer Zeit: Eine Einfürung in die Methode der Einzelfalhilfe für Praxis und Ausbildung (4. umgearbeitete Auflage). Ferdinand Enke Verlag.

1976

Kamphuis, M. (1976). Liturgie op het grondvlak der gemeente. Mededelingen van het Instituut voor Liturgiewetenschap, (10), 40-53..

1977

Kamphuis, M. (1977). Wat is social casework? Inleiding tot de hulpverlening aan personen en gezinnen (11e gewijzigde druk). Samsom.

1981

Van Hasselt, A., Jens, B., Kamphuis, M., & Koijck-de Bruijne, M. (1981, februari). Het liedboek der kerken blijft steken in mannelijke sfeer. Hervormd Nederland.

1982

Kamphuis, M. (1982). Voorwoord. In H. Harris Perlman, De relatie: Kern van de hulpverlening (H. G. Nijk, Vert.). Van Loghum Slaterus.

Kamphuis, M. (1982). Voorwoord. In W. J. Reid, Het taakgerichte systeem: Theorie en praktijk van de taakgerichte benadering in de sociale dienstverlening (H. ten Holt, Vert.). Van Loghum Slaterus.

1986

Kamphuis, M. (1986). Kijken in de spiegel van het verleden: Veertig jaar avonturen in en om welzijnsland. Van Loghum Slaterus.

1988

Kamphuis, M. (1988). Licht en liefde op het platteland. Tijdschrift voor Huishoudkunde, 9(3-4), 81-90.

1989

Kamphuis, M. (1989). Persoonlijk commentaar [op een artikel van Peter Heeman]. Tijdschrift voor Agologie, (2), 154-158.

1990

Kamphuis, M. (1990). Leerstoel maatschappelijk werk?! Tijdschrift voor Agologie, 19(4), 349-352.

1991

Kamphuis, M. (1990). Casework en casemanagement: Nieuw voor oud? LVMW-nieuws, (4), 4-6.

1999

Kamphuis, M. (1999). Avondrood. [eigen beheer].

2007

Kamphuis, M. (met Jagt, N., & Waaldijk, B.). (2007). Kijken in de spiegel van het verleden: Maatschappelijk werk in historisch perspectief: De oorspronkelijke memoires van Marie Kamphuis, met actuele kanttekeningen. Bohn Stafleu van Loghum.

Ter gelegenheid van de feestelijke overdracht van het Marie Kamphuis Archief tijdens De Agenda van het sociaal werk van 14 november 2019, heeft Liesbeth Simpelaar Een kleine gids samengesteld. In de gids zijn de 8 principes van het social casework volgens Marie Kamphuis opgenomen. Download hier Een kleine gids.